Хэдэн жилийн өмнө Г.Галсан гуай

2004 оны Г.Галсан гуайн /яруу найрагч/ сонинд өгсөн ярилцлагыг мушилзан хадгалсаныгаа энд хуулан бичлээ. Та бүхэн уншиж үзээд ойлгоно байх. Тайлбарлалтгүй

Яруу найрагч Г.Галсан: "Буян"-гийн Жаргалсайхан, намайг та бол гудмаар шиврээ нялцагануулж явах ёсгүй хүн гэсэн
-Сүүлийн үед та юу хийж байна даа?
-Үхэл бид хоёр өөд өөдөөсөө явж байгаа. Хоёр талаасаа хурдлахад хоорондох зай ойртож байгаа. Энэ үед хориотой биш /зохиолчдын хороо/ хорвоотой тэмцэж сууна даа.
-Хорвоотой яаж тэмцэж байх юм бэ дээ?
-Зүрхэнд байгааг яруу найраг болгож, тархинд байгааг толь бичиг, ессе болгон ард түмэндээ өргөх үйлд зарцлагдаж явна. Энэ онд "МУИС-ийн багш Ш.Лувсанвандан мнгол хэлт дэлхийн багш болсон нь" гэдэг дурсамж ном "Мэдэхгүй хангал үг мэдүүштэй монгол үг" зэрэг номыг уншигчиддаа хүргээд байна.
-Сүүлийн үед номонд мөнгө хаядаг хүн ховор болсон цагт та яаж...?
-Оюуны бүтээлийг ивээн тэтгэх хүн хоёр янз. Нэг дэх нь оюуны бүтээлийг түмэнд хүргэх буянтан, нөгөө нь хөгцөрч муудсан хүнсээ хүүхэд багачудад тараадаг нүгэлтэнгүүд, буянтангууд нь миний шавь Г.Арман, "Тэрэлж"-ийн захирал Батсүрэн, УИХ-ын эрхэм гишүүн Одхүү зэрэг хүмүүс бий дээ.
-Хэдэн жилийн өмнө Буянгийн Жаргалсайхан танд машин бэлэглэсэн гэсэн?
-Арваад жилийн өмнө Жаргалсайхан "Та бол гудмаар шиврээ нялцагануулж явах ёсгүй хүн манай хашаанд шинэ тэрэг хэвтэж байгаа. Очоод сонгоод ав" гэсэн би баярласан гэвч аваагүй.
-Яагаад аваагүй гэж?
-Манайх долоон машинтай.
-Үнэн гэж үү?
-Үнэн, үнэн би л гэхэд гурван машинтай. Өглөө босууд барьдаг сахлын машин, үргэлжлүүлээд барьдаг бичгийн машин, өлссөн, сайхан ааштай үедээ барьдаг махны машин би гурван машинтай...
-Алиалах яах ва. Яагаад аваагүй юм бэ?
-Хүний сайхан сэтгэлийг далимдуулан үнэгүй юм авах нь буу тулган дэрэм хийхээс дутуугүй нүгэлтэй. Харин дуртай номыг минь хэвлүүлж өгье гэсэн үүнийг бол авна.
-Саяхан Халимаг явж Жангарын хуралд оролцоод ирлээ гэж сонслоо?
-Дэлхий дээрх найман Монголыг дугуйлах гэж мөрөөсдөг байсны нэг нь Халимаг, Орос, монголын найрамдлын сараар Европ тивд байдаг монгол ахан дүүсийнхээ нутагт очоод ирлээ. Эхэн үедээ би Төмөр замын ДБЧуулгын хамтлагийг сайн дурынхан мэтээр төсөөлж байснаа нуух юун. Харин тэд Халимаг үзэгчдийг гайхуулж, орос үзэгчдийг орилуулж Башкир үзэгчдийг бархируулж байгаад ирсэн их тогооны хусам их байдаг гэж үнэн юм билээ. Биднийг Волгоград өртөөнд буухад тэндхийн нэг хүн, хаанаас явааг маань асууж Монголоос явна гэхэд та нар буцсан нь дээр цаана чинь Кирсан Илюмжинов Ерөнхийлөгч авч хаях гээд юун та нарыг хүлээж авах мантай байна гэсэн. Харин "элсэн" хотод ороход биднийг цагаан хадаг сүүтэй барьж маш сайхан угтаж авсан. Харин төр засаг нь үнэхээр үймээнтэй таван алхам бүрт нэг цагдаа байсан, үүнээс болж бидний хөтөлбөр жаахан өөрчлөгдөж төгсгөлийн хуралдаанд ороод гарсан. Жангар бол Халимагийн оюуны ганц бахархал. Бас Монголын яруу найргийн сүмбэр оргил Ч.Дүгэрсүрэн 1960 оны эхээр Халимгаас хөрвүүлсэн 12 бүлгийг Жангар гэж ойлгодог. Үлэг гүрвэлийн булуу тавиа энэ бол үлэг гүрвэл гэсэнтэй адилхан халимагт 26 бүлэг төгс Жангар бий. Өвөр Монголд 200 бүлэг Жангар байгаа. Харин манай Монгол улс Жангарыг бүрэн цогцлуулах чадалтай мөртлөө чармайхгүй, мэдлэгтэй мөртлөө мөрийхгүй, авьяастай мөртлөө аархахгүй хувь хүний ажил болгож байгаад гутарч гуньж хундага нэлээд юүлж явна даа.